Atibt:
|
dark red meranti/red meranti/light red meranti
|
|
Andere namen:
|
Donkerrode meranti, dark red meranti, nemesu (alleen zware donkerrode meranti),
light red meranti (Maleisië), madjau, melebekan, meranti merah, red meranti (Indonesië),
dark red seraya, red seraya, light red seraya, obar suluk (Sabah).
|
|
|
Botanische naam:
|
Lichtrode meranti voornamelijk: Shorea leprosula Miq., S. ovalis (Korth.) Blume,
S. parvifolia Dyer, S. smithiana Sym., S. spec. div.. Donkerrode meranti voornamelijk:
Shorea curtisii Dyer ex King, S. macrantha Brandis, S. ovata Dyer ex Brandis, Shorea
pauciflora King, (nemesu = uitsluitend S. pauciflora KING). S. platyclados v. Slooten
ex Foxw., S. singkawang Burck, S. spec. div..
|
|
|
Familie:
|
Dipterocarpaceae.
|
|
|
Groeigebied:
|
Zuidoost-Azië; voornamelijk Maleisië, Indonesië, Sabah, Sarawak.
|
Boombeschrijving:
|
Hoogte 30-40 m, maximaal 70 m. De 25-30 m lange, gladde, goed cilindrische stam
heeft een diameter van 0,5-0,9 m, maximaal 3,0 m. Aan de stamvoet zijn meestal wortelaanlopen
aanwezig die, afhankelijk van de soort, kort en breed tot hoog en smal zijn. Zeer
zware stammen zijn vaak hol of hebben een rot of sponzig hart.
|
|
|
|
Aanvoer:
|
Gekantrecht hout, plaatmateriaal, halffabrikaten en eindproducten.
|
Houtbeschrijving:
|
De kleur van het kernhout varieert sterk van donkerrood tot licht roodbruin en van
bleekroze tot rozerood. Aangezien diverse boomsoorten, ook van verschillende herkomst,
van het geslacht Shorea rode meranti leveren, zijn kleurnuances en gewichtsverschillen
in een partij hout altijd aanwezig. Het 20-50 mm brede spint is rozegrijs getint
en duidelijk van het kernhout te onderscheiden. Door lichte kruisdraad kan kwartiers
gezaagd hout een brede streeptekening vertonen. Op het houtoppervlak zijn soms witachtige
lijntjes zichtbaar als gevolg van tangentiaal gerangschikte harskanaaltjes die een
witte inhoud kunnen hebben. Voor blank lakwerk zijn deze lijntjes geen bezwaar,
omdat ze de lak absorberen en daardoor vrijwel onzichtbaar worden. Het hout heeft
geen harsachtig karakter als bijvoorbeeld keruing. Zeer kleine wormgaatjes (pin
holes), veroorzaakt door nathoutboorders, komen voor. In gezaagd en gedroogd hout
bestaat echter geen gevaar voor verdergaande aantasting.
|
|
|
|
Houtsoort:
|
loofhout
|
|
|
|
Draad:
|
Recht, kruisdraad komt voor.
|
|
|
|
Nerf:
|
Matig grof.
|
Volumieke massa:
|
(300-) 640 (-860) kg/m3 bij 12% vochtgehalte, vers 750-950 kg/m3.
|
|
|
|
Werken:
|
Gering.
|
|
|
|
Drogen:
|
Matig snel. Rode meranti is zonder veel moeilijkheden te drogen, waarbij weinig
neiging tot vervorming optreedt. Er dient wel op enige variatie in het gedrag tussen
de onderling zeer moeilijk van elkaar te onderscheiden merantisoorten te worden
gerekend.
|
|
|
|
Bewerkbaarheid:
|
Rode meranti is, zowel met handgereedschap als met machines, goed te bewerken. Er
bestaat wel enige variatie tussen de soorten, maar de zwaarte van bewerken hangt
voornamelijk af van de volumieke massa. Bij het schaven van kruisdradig hout moet
de snijhoek 20° bedragen om opstaande vezels te voorkomen.
|
|
|
|
Spijkeren en schroeven:
|
Goed.
|
|
|
|
Lijmen:
|
Goed.
|
|
|
|
Buigen:
|
Slecht.
|
Oppervlakafwerking:
|
Goed.
|
|
|
|
Duurzaamheid:
|
Schimmels -grondcontact 2-4, 600-680-730 kg/m3 bij 12% vochtgehalte. Schimmels -grondcontact
4-5, 490-520-550 kg/m3 bij 12% vochtgehalte. Termieten M. Volgens NEN-EN 350-2 wordt
rode meranti, met een volumieke massa van tenminste 670 kg/m3 bij 12-17% vochtgehalte,
geacht duurzaamheidsklasse 3 te zijn in contact met de grond. Door het grote aantal
Shoreasoorten dat rode meranti kan leveren, waarvan elke soort een andere duurzaamheid
en impregneerbaarheid heeft, is het moeilijk één classificatie te geven. Door TNO
Bouw Centrum voor Houttechnologie (de huidige afdeling Houttoepassingen van dit
instituut), uitgevoerde laboratoriumproeven hebben duidelijk gemaakt dat gedroogd
rode meranti met een volumieke massa van 500 kg/m3 of meer weinig gevoelig is voor
aantasting door de schimmelsoorten die verantwoordelijk zijn voor het in Nederland
en België voorkomende houtrot in geveltimmerwerk. In België wordt als ondergrens
550 kg/m3 bij 12% vochtgehalte aangehouden.
|
|
|
|
Sterkteklasse:
|
Rode meranti is volgens NEN 5498:1997 ingedeeld in sterkteklasse K21.
|
|
|
|
Impregneerbaarheid:
|
Kernhout 4v. Spint 2.
|
|
|
|
Bijzonderheden:
|
Rode meranti wordt geleverd door enkele tientallen Shoreasoorten, waarbij donkerrode
meranti en lichtrode meranti niet of soms zeer moeilijk van elkaar zijn te onderscheiden.
Verschillende factoren, waaronder kleur en gewicht, kunnen bij de zwaardere soorten
lichtrode meranti overeenkomen met de lichtere soorten donkerrode meranti. Dus op
bepaalde punten kunnen verschillende eigenschappen van beide in NEN 1015 vermelde
houtsoorten en handelsonderscheidingen elkaar overlappen. Deze factoren hebben ertoe
geleid een gezamenlijke beschrijving onder de naam rode meranti te maken.
|
|
|
|
Toepassingen:
|
Binnen- en buitentimmerwerk kozijnen, ramen, deuren, betimmeringen, plinten, trappenhuizen,
traptreden, carrosseriebouw enz. Het fineer wordt op grote schaal gebruikt voor
de fabricage van triplex.
|
|
|
|
Kwaliteitseisen:
|
Voor rode meranti is in 1989 een Nederlandse norm verschenen in de serie Kwaliteitseisen
voor hout (KVH 1980), NEN 5483 Houtsoort rode meranti. Rode meranti is genoemd in
de KVT\95, Kwaliteit van houten gevelelementen. Dit betekent dat met rode meranti
kozijnen met KOMO-productcertificaat kunnen worden vervaardigd. Rode meranti is
genoemd in de beoordelingsrichtlijn (BRL) 1701/05, Gelijmde dragende houten bouwconstructies.
Rode Meranti voldoet aan de eisen genoemd in de beoordelingsrichtlijn (BRL) 2902/01,
Gelamineerd hout voor niet-dragende toepassingen.
|